Trong bối cảnh toàn quốc đang dồn lực thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), Đặc khu Cát Hải – địa bàn có đội tàu khai thác biển đông đảo của thành phố Hải Phòng – đang triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp trọng tâm, với tinh thần “không để xảy ra vi phạm, không để bị động trước mọi tình huống”.

(Cán bộ chiến sĩ đồn Biên phòng Cát Bà kiểm tra các tầu cá tại bến Cảng Trân Châu - Đặc khu Cát Hải)

UBND Đặc khu Cát Hải chỉ đạo các cơ quan chuyên môn được giao nhiệm vụ siết chặt công tác quản lý nghề cá, đặc biệt là kiểm soát tàu cá xuất – nhập bến, duy trì hệ thống giám sát hành trình (VMS) và cập nhật dữ liệu tàu cá có nguy cơ cao. Phòng Kinh tế được giao chủ trì rà soát toàn bộ tàu cá hoạt động trên địa bàn, phân loại mức độ rủi ro, đồng thời phối hợp cùng Đồn Biên phòng Cát Bà và Đồn Biên phòng Cát Hải thực hiện tuần tra, kiểm tra, kiên quyết không cho xuất bến các tàu không đủ điều kiện theo quy định.

Bên cạnh đó, lực lượng biên phòng tăng cường kiểm soát tại các khu vực cửa biển, nơi có nguy cơ tàu cá vượt ranh giới trên biển. Việc xử lý các hành vi tắt, tháo thiết bị VMS, không ghi chép nhật ký khai thác, hoặc có dấu hiệu khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài được nhấn mạnh là “không có ngoại lệ”. Mọi trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm, công khai, tạo tính răn đe trong toàn cộng đồng ngư dân.

(Đồn Biên Phòng Cát Bà và Công An đặc khu Cát Hải tuyên truyền với các thuyền viên trên tàu cá)

Cùng với kiểm tra và xử lý, công tác tuyên truyền được đặc khu xác định là nhiệm vụ “lõi” nhằm thay đổi nhận thức của ngư dân theo hướng khai thác bền vững. Phòng Văn hóa – Xã hội và Trung tâm dịch vụ sự nghiệp công đã xây dựng kế hoạch truyền thông tới từng tổ, đội sản xuất; tổ chức phổ biến quy định pháp luật, hướng dẫn duy trì thiết bị giám sát hành trình; cung cấp thông tin về lợi ích của nghề cá có trách nhiệm gắn với tiêu chuẩn xuất khẩu.

Trong thời gian qua, Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU và Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn đã liên tục nhấn mạnh yêu cầu các địa phương ven biển phải “làm thật, chứng minh thật”, bảo đảm tính minh bạch từ khâu kiểm tra tại cảng tới giám sát trên biển. Đặc khu Cát Hải xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là trách nhiệm đối với cộng đồng ngư dân và với thị trường xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

Nhờ sự vào cuộc mạnh mẽ, nhiều kết quả bước đầu đã ghi nhận tại địa bàn: tỷ lệ tàu cá lắp đặt VMS duy trì ổn định; số tàu không ghi chép nhật ký khai thác giảm đáng kể; ngư dân chủ động hơn trong việc chấp hành quy định khi xuất – nhập bến. Tuy nhiên, theo đánh giá của đặc khu, để đạt mục tiêu gỡ “thẻ vàng”, mọi lực lượng vẫn phải tiếp tục duy trì áp lực quản lý, không được chủ quan, lơ là trong bất kỳ giai đoạn nào.

Trong thời gian tới, UBND Đặc khu Cát Hải sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện dữ liệu tàu cá; xây dựng mô hình “Tổ tàu thuyền tự quản IUU”; tăng cường số hóa trong quản lý nghề cá và đẩy mạnh phong trào “ngư dân nói không với khai thác IUU”. Các giải pháp này kỳ vọng góp phần cùng thành phố Hải Phòng và cả nước hoàn thành mục tiêu lớn: gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng”, khôi phục niềm tin của thị trường quốc tế đối với sản phẩm thủy sản Việt Nam.

T/h: Xuân Thuỷ